نفس به نفس تروما – خبرآنلاین

 نمایش «کابینت» به نویسندگی و کارگردانی پیمان قدیمی آسیب‌دیدگی روح و روان زن جوانی به نام «پرستو» را شرح می‌دهد که دیگر یک قریانی نیست اما یک آدم معمولی هم نیست!  این نمایش با منولوگ یک ساعت و ده دقیقه‌ای آذین نظری شرح پرشوری از  قیاس‌ها، قضاوت‌ها، تحقیرها و توهین‌هایی است که یکی پس از دیگری روح این زن جوان را هدف قرار داده و او را از مسیر تعادل خارج کرده‌اند. این اولین نمایشی نیست که به تجربه‌های تروماتیک می‌پردازد و آخرین هم نیست اما ویژگی «کابینت» این است که تماشاگرش را با تجربه تروما درگیر می‌کند!

در همان بدو امر وقتی تماشاگران اعم از دوستان، زوج‌ها و حتی غریبه‌های تنها، وارد سالن می‌شوند، پیش از نشستن روی صندلی‌ها باید روی ترازو بایستند تا وزنشان را اندازه بگیرند و اعلام کنند! این در حالی که است که به لطف استانداردهای غیرواقعی ارائه شده در رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی، فیلم‌ها و دنیای تبلیغات، برای بسیاری از افراد، وزن می‌تواند اسباب شرمندگی باشد. در واقع تماشاگر از همان لحظه ورود، به محض اعلام وزنش و ثبت آن روی مونیتور صحنه، خودش را زیر فشار قضاوت دیگران احساس می‌کند و معذب می‌شود.

نویسنده و کارگردان «کابینت» ارتباط نفس به نفس بازیگر و تماشاگر در تئاتر را مغتنم دانسته و از آن برای انتقال بار عاطفی روایت بهره گرفته در حالی که  برای تولیدکنندگان محتواهای پادکستی و اینستاگرامی و … این امکان فراهم نیست. همچنین در طراحی این نمایش از تکنیک فاصله‌گذاری برشت نیز در راستای سهیم کردن تماشاگر استفاده شده و  با شروع نمایش، بازیگر سوالاتی از تماشاگران می‌پرسد که همچنان درگیر احساسات منفی باقی بمانند و همذات‌پنداری عمیق‌تری با نقش داشته باشند.

علاوه بر اجرای تکنیک‌ها و ایده‌هایی برای ارتباط موثرتر با تماشاگران، انتخاب مضامین نیز هدفمند صورت گرفته است؛ روایت این نمایش برساخته از مسائل آشنا و ملموسی مانند چاقی، خاطرات تلخ دوران مدرسه و رفتارهای مرسوم اما اشتباه در مناسبات خانوادگی ما ایرانی‌ها است که سبب می‌شود همذات پنداری با شخصیت اصلی ساده‌تر صورت بگیرد. 

هر چند تعامل با تماشاگر به منظور مشارکت فعالانه، در چند دقیقه ابتدایی نمایش پایان می‌یابد اما پس از آن بازی باورپذیر  آذین نظری برای حفظ ارتباط تماشاگر با نمایش کفایت می‌کند و نیز دو اجرا کننده در طول نمایش روی صحنه حضور دارند که یکی از آنها همسر پرستو و دیگری دوران نوجوانی او را بازنمایی می‌کنند. کاش این دو،  اجرای پررنگ‌تری می‌داشتند و می‌توانستند ارتباط بصری تماشاگر با نمایش را نیز تقویت کنند.

«کابینت» یک اثر بی‌نقص و متفاوت نیست؛ پیش از این نیز آثار متعددی با رویکردهای روانشناختی به صحنه رفته‌اند و آسیب‌های روحی را روایت کرده‌اند اما این نمایش توانسته از قابلیت‌های تئاتر برای تحت تاثیرقراردادن روان تماشاگران بهره بگیرد. با توجه به اهمیتی که تراپی و درمان در جامعه امروز ما پیدا کرده، احتمالا به زودی نمایش‌های بیشتری مانند «کابینت» را شاهد خواهیم بود.

5959